Drodzy Bracia i Siostry, Rozpoczynamy tą uroczystą Eucharystią – Paschę Jezusa Chrystusa. Już na przełomie II wieku jeden z najwybitniejszych teologów chrześcijaństwa, Orygenes, mówił do współczesnych mu chrześcijan pochodzenia nieżydowskiego: „Bracia, nie kompromitujcie się wobec braci Hebrajczyków i nie mówcie, że Pascha oznacza jedynie mękę i cierpienie.” My również mamy taką tendencję – aby właśnie w ten sposób myśleć o tych trzech dniach, które rozpoczynamy dziś świętować. Triduum Paschalne często kojarzy się nam przede wszystkim z męką i krzyżem. Tymczasem hebrajskie słowo Pesach oznacza coś zupełnie innego. Ten błąd w rozumieniu znaczenia Paschy pojawił się już w starożytności – greckie słowo pascho znaczy bowiem „cierpieć”, dlatego też tak interpretowali to pierwsi chrześcijanie. Jednak, jak wyjaśniał Orygenes, hebrajskie Pesach znaczy „przejście” – to wyjątkowe przejście z niewoli do wolności. Nieprzypadkowo otrzymujemy dziś w liturgii pierwsze czytanie, które ukazuje zapowiedź lub raczej opis pierwszej Paschy – tej celebrowanej w Egipcie. Ważne jest, byśmy zrozumieli, co wówczas się wydarzyło, ponieważ tamta Pascha – obchodzona przez wieki w narodzie izraelskim, aż po...

Leszek Gęsiak SJ Homilia, Pasterka, Kraków Bazylika NSPJ, 25 grudnia 2024 roku Ukochani Siostry i Bracia, minęły wieki od tego, co wydarzyło się w Betlejem, o czym słyszeliśmy przed chwilą w Ewangelii. Mijają wieki, a my wciąż nie wiemy do końca, jak to wydarzenie wyglądało. Mamy ewangeliczny przekaz, który jest jednak zbyt skąpy, by odtworzyć dokładnie to, co tam miało miejsce. A skoro nie mamy obrazu pełnego, to czasem taki obraz tworzymy sami.  Na przestrzeni wieków wielu twórców próbowało namalować scenę narodzenia, opisać ją w jakiś sposób, mniej lub bardziej beletrystycznie, niektórzy próbowali nakręcić filmy, w której była scena Bożego Narodzenia. W tej logice obrazów jest pewna myśl. Nie jest to wprawdzie faktografia, czyli dokładne dokumentowanie minuta po minucie tego wydarzenia, ale pewne pragnienie odnalezienia tego, co tej wyjątkowej scenie, która zmieniła losy świata, mogłoby być najważniejsze. To także próba pokazania, co tak naprawdę myśli i czuje człowiek. A zatem obraz jest tu pewnym odzwierciedleniem pragnienia serca.  Chciałbym dzisiaj powiedzieć o trzech takich obrazach. Pierwszy z nich to mozaika, która znajduje się w jednym z jezuickich domów w...

Kochani. Postać, osoba, szlachetna postawa św. Stanisława Kostki gromadzi nas dzisiaj w Bazylice Najświętszego Serca Pana Jezusa, wokół ołtarza i przy relikwiach jego osoby. STANISŁAW KOSTKA ZMARŁ W RZYMSKIM KOLEGIUM św. Andrzeja. Miało to miejsce prawdopodobnie około północy z 14 na 15 sierpnia 1568 r. Kult św. Stanisława rodził się spontanicznie i niemal natychmiast po jego śmierci. Już w 1602 r. papież Klemens VIII - wydając pozwolenie na przedruk wierszowanego żywota Stanisława Kostki - nazwał go błogosławionym. Przytoczę słowa tekstu opracowanego na podstawie publikacji: „Stanisław Kostka. Święty z Rostkowa”, Wojciecha Kućko z  roku 2018 kiedy to miała miejsce 450 rocznica jego narodzin dla nieba. Zaraz po śmierci Stanisława zaczęto spisywać jego żywot i cuda, które okazały się kluczowe dla jego późniejszej kanonizacji. Ważny był poemat Divi Stanislai Costuli Poloni vita, opublikowany w Krakowie w 1570 roku dwa lata po śmierci Stanisława, pisany łacińskim heksametrem przez Grzegorza z Sambora (1523–1573), profesora Akademii Krakowskiej, prawdopodobnie nauczyciela Stanisława Kostki z Rostkowa. Sława świętości Stanisława rozeszła się...

Homilia, Boże Narodzenie – pasterka, 25 grudnia 2023 roku Leszek Gęsiak SJ Drogie Siostry, Drodzy Bracia, pośród ciszy nocy dał się słyszeć płacz dziecka. W mieście Dawidowym zwanym Betlejem, w czasie spisu ludności, nadszedł dla Maryi czas rozwiązania. Powiła swego pierworodnego Syna, owinęła Go w pieluszki i położyła w żłobie, gdyż nie było dla nich miejsca w gospodzie (Łk 2, 6-7). Dziecko zapłakało, bo rozpoczął się nowy etap w jego życiu. Było już samodzielne, bez pępowiny łączącej je z mamą. To był nowy etap życia dziecka, jego Matki, towarzyszącego im Józefa, ale także nowy etap dla Izraela i dla całego świata. Tam, gdzieś od nas daleko, w Palestynie, przyszedł dwa tysiące lat temu na świat człowiek, który miał do wykonania zadanie, jakiego jeszcze nikt przed nim nie miał. To Dziecię nie było jeszcze wtedy tego świadome, ale powoli, z biegiem czasu, odkrywało swoją misję i swoją rolę, które miało w tym świecie do wypełnienia.         Jest współczesna kolęda w języku angielskim o tytule Mary, Did You Know, skomponowana w 1991 roku przez Buddy Greena do tekstu Marka Lowryego. Często jest ostatnio wykonywana z polskim tekstem Piotra Nazaruka...

Homilia Wielka SOBOTA Zrozumienie i praktykowanie jednych rzeczy z Ewangelii przychodzi nam łatwiej, innych trudniej. Najłatwiej odnieść się do pewnych słów albo cudów Jezusa i widzieć ich zasadność w swoim życiu. Trudniej już przychodzi zmierzyć się z krzyżem Jezusa. Nikt nie chce cierpieć, nikt nie chce być wystawionym na taką próbę. Dlatego są takie kościoły chrześcijańskie, które pomijają krzyż milczeniem i mówią jedynie o darach, które otrzymuje się dzięki łasce. Czasem, jak to powiedział jeden z poetów-satyryków (Szpotański), mówi się o krzyżu, ale pluszowym, żeby nie uwierał. Ale najtrudniej jest wierzyć w zmartwychwstanie. To bowiem przerasta ludzkie wyobrażenie i doświadczenie. Widzimy tę trudność w reakcjach uczniów na wieść o tym, że Pan zmartwychwstał. Nie dowierzają. Pokazuje to, że nie są fanatykami. Są ludźmi trzeźwymi, wiedzą co jest realne, co nie. Co prawda Jezus mówił wcześniej i o krzyżu, i o zmartwychwstaniu, ale widać, jak ci Mu najbliżsi słuchali selektywnie. Bardzo dobrze pokazują to opisy czasu po zmartwychwstaniu. Jest niedowierzanie, nieśmiała radość, u niektórych niewiara. W opisach można wyczuć bardzo szczególną atmosferę: jakby wszyscy obudzili się w...

Wielki Piątek (2023) – ks. Wojciech Morański SJ Iz 52,13-53,12; Ps 31,2.6.12-13.15-17.25; Hbr 4,14-16;5,7-9; Hbr 4,14-16;5,7-9; J 18,1-19,42; Nie miał On wdzięku ani też blasku, aby na Niego popatrzeć, ani wyglądu, by się nam podobał. Nie jest łatwo patrzeć na ukrzyżowanego, stać blisko tego, który cierpi, doświadczać bezradności wobec niesprawiedliwości, towarzyszyć w milczeniu człowiekowi i Bogu w jego słabości.  Nie ma w nas zgody na rany, na ból, na umieranie. Ciężko nam zbliżyć się do wykluczonego, osądzonego, skazanego. Podobnie jak uczniowie czasem wolimy od tego wszystkiego uciec. Czasem, tak jak faryzeusze i arcykapłani wolimy się od tego wszystkiego odciąć, oczyścić i jasno wskazać winowajcę. A On się obarczył naszym cierpieniem, On dźwigał nasze boleści. On w samotności ogrójca obarczył się boleścią tych samotnych kobiet i mężczyzn, którzy tęsknią za niedostępną bliskością, czułością, miłością; przyjął na siebie boleść rodziców, którzy tracą nadzieję na poczęcie potomstwa, lub boleją po stracie swego nienarodzonego potomka; i samotność rodziców opuszczonych przez swoje pociechy, ojców i matek przerażonych wyborami życiowymi i religijnymi swoich dzieci. On w...

            31 grudnia w oktawie Bożego Narodzenia Homilia w dzień śmierci papieża Benedykta XVI, Bazylika NSPJ w Krakowie Słowa Ewangelii według Świętego Jana (J 1, 1-5. 9-14) Na początku było Słowo, a Słowo było u Boga, i Bogiem było Słowo. Ono było na początku u Boga. Wszystko przez Nie się stało, a bez Niego nic się nie stało, z tego, co się stało. W Nim było życie, a życie było światłością ludzi, a światłość w ciemności świeci i ciemność jej nie ogarnęła.Była światłość prawdziwa, która oświeca każdego człowieka, gdy na świat przychodzi. Na świecie było Słowo, a świat stał się przez Nie, lecz świat Go nie poznał. Przyszło do swojej własności, a swoi Go nie przyjęli. Wszystkim tym jednak, którzy Je przyjęli, dało moc, aby się stali dziećmi Bożymi, tym, którzy wierzą w imię Jego – którzy ani z krwi, ani z żądzy ciała, ani z woli męża, ale z Boga się narodzili. A Słowo stało się ciałem i zamieszkało wśród nas. I oglądaliśmy Jego chwałę, chwałę, jaką Jednorodzony otrzymuje od Ojca, pełen łaski i prawdy. Liturgia słowa z ostatniego dnia oktawy Bożego Narodzenia odnosi nas do Ewangelii czytanej w uroczystość 25 grudnia. O Logosie, o Sensie Zasadzie i...

Józef Augustyn SJ  Słowo na Pasterce  25 XII 2022 1. Kilka godzin temu łamaliśmy się opłatkiem w czasie wieczerzy wigilijnej. Składaliśmy sobie życzenia. Opłatek to chleb, ten sam, jakiego używamy w czasie sprawowania Eucharystii. Używanie opłatka w czasie wigilii Bożego Naradzenia to niezwykła intuicja naszych przodków,  którzy łączyli Tajemnicę Eucharystii, z codziennością życia rodzinnego, zawodowego, osobistego. Łamanie się opłatkiem jest znakiem, że Tajemnicę Bożego Narodzenia, mamy świętować nie tylko w czasie jednej godziny sprawowania Eucharystii, ale mamy ją świętować w całym naszym życiu, każdego dnia. Nasze życie ma się stawać Mszą świętą; to znaczy nieustannym ofiarowaniem się Ojcu wraz z Jego Synem, Jezusem. Tę jedność  Tajemnicy Wcielenia i Eucharystii  z codziennością naszego życia dobrze zrozumiała Matka Teresa. Pisała: „Zawsze, ilekroć uśmiechasz się do brata / i wyciągasz do niego ręce, / jest Boże Narodzenie. // Zawsze, kiedy milkniesz, aby go wysłuchać, / jest Boże Narodzenie. // Zawsze, ilekroć pozwolisz by Bóg / pokochał innych przez ciebie, / zawsze wtedy,  jest Boże...

J 3, 16-18  Każdy kto wierzy w Syna Bożego, nie zginie, będzie miał życie wieczne. A przecież takie skomplikowane wybory dokonujemy w życiu. Choć na początku mogło być prosto, bezpiecznie. Były dramaty czy okropne wybory jak na dziecko, ale zawsze otoczone bezpieczeństwem najbliższych. Jest wielu innych, którzy tak nie mieli. Takich życie okupione jest niepewnością od urodzenia. Czy to integralności fizycznej przez jakieś choroby, czy ingerencję innych, którzy zadali cierpienie, przez destrukcje psychiki czy ducha. I nigdy już nie mogą zaufać nikomu, tylko marzą o spokoju w samotności bez bólu. Kiedyś znali, ale już tylko mogą tęsknić za takim życiem. A inni nawet nie znają życia beztroskiego. Stąd nawet nie potrafią pragnąć takiego życia. Oni wszyscy nie mogą uwierzyć Synowi, dlatego że nigdy nie słyszeli o Nim. Lub słyszeli, ale w wersji skarlałej, antyewangelii. Pozostaje im tylko uciec od takiego wariantu dobrej nowiny, za którą kryje się obojętność, wykorzystanie, cynizm jej "zwiastunów". Bóg mówi, Syn przyszedł nie potępiać a zbawić. Czy faktycznie mamy w sobie światło tych słów. Aby oświetlić innym życie, musimy umieć żyć zbawieniem. A to oznacza, że nic nie ma znaczenia,...

J 19, 25-27        Dziś ewangelia mówi nam o oddawaniu. Dla nas nie ma nic bardziej powszechnego niż oddawanie. Oddajemy dwutlenek węgla co chwila. Nawet jak tego nie zauważamy. Zauważamy dopiero raczej jak przestajemy oddawać. Oddajemy państwu pieniądze czyli nasz wysiłek codzienny i nie za bardzo wiemy co się dalej dzieje z tym naszym wysiłkiem. Ale nie mówię tego żeby się pastwić czy uprawiać politykę. Ewangelia to bardziej podstawowa sprawa. Oddajemy dzieci kulturze na którą nie mamy wpływu. Potem nas dzieci oddadzą być może gdzieś na bardzo boczny tor życia. No, mnie to księża klerycy gdzieś oddadzą. Ale mechanizm jest identyczny. Oddajemy powoli życie – krótko mówiąc. Tę tajemniczą energię jaka w nas jest. O której prawidłowości wciąż dalej nie wiemy wszystkiego albo prawie nic nie wiele. A z drugiej dobrze wiemy że to dar Boga życie. I dlatego ewangelia zaprasza nas byśmy skupili się dzisiaj na matce. Bo matka jest początkiem naszego oddawania. Jak to było przez życie dotychczasowe z naszą matką? Jak jest z naszą matką? Możemy tyle słów powiedzieć albo tylko milczeć. Zażenowani albo wzruszeni albo obojętni albo bardzo zorganizowani. Że...